Merkantilizm
Merkantilizim 15.-18. yy arasında Avrupa’da feodalizmin çözülüp ulus devletlerinin kurulmaya başladığı ve Sanayinin kapitalizmine öncelik eden ticari kapitalizmin geliştiği döneme verilen addır.
Merkantilizm; ulusun zenginliği sahip olunan altın, gümüş vb. değerli madenlerin miktarına bağlıdır. Onlara göre tarım ve sanayi zenginliği arttırıcı sektörler değildir. Bu nedenle dış ticarette uyguladıkları temel politika değerli maden stoklarının olanak ölçüsünde çoğaltılmasına bağlıdır. Zenginliği arttırmanın nedeni altın ve gümüş madenlerini arttırmaktır.
MUTLAK ÜSTÜNLÜKLER TEORİSİ
Adam Smith
Ticareti devlet değil Pazar şartları yönetmelidir.
Her ulusun hızlı ve verimli olarak üretebileceği bir üründe uzmanlaşması gerektiğini ifade etmiştir. İhraç edilme olmalıdır.
MUKAYESELİ ÜSTÜNLÜKLER TEORİSİ
David Ricardo – 1819
Uluslarası ticaret iki ülke arasında yapılır
Ticarete sadece iki mal konu olur
Nakliye sigorta gibi masraflar yoktur
Ticarette takas yoluyla olmaktadır.
Üretim faktörleri ülke içinde hareketli ülkeler arasında ise hareketli değildir
Ekonomi tam kullanımdadır.
Ricardo modeli emek-değer teorisine dayanır
FAKTÖR DONANIM TEORİSİ
Üretim faktörlerinin dağılımının ülkeler arasında farklı olmasının göreceli maliyetlerin farklı olmasına yol açtığını ortaya koymuştur.
Bir ülkenin en fazla sahip olduğu üretim faktörünü göreceli olarak yoğun bir biçimde kullanan malları ihraç en az sahip olduğu üretim faktörleriyle üretilen malları ithal ederse dış ticarette başarı sağlayacaktır.
ÜRÜN HAYAT EĞRİSİ TEORİSİ
Teknik yenilikler ve faydalı ürünler üretebilmek için büyük ölçekli sermaye ve kalifiye işçiler gereklidir.
Yenilik evresi
Gelişme evresi
Olgunlaşma evresi
Ölçek Ekonomileri Teorisi – Paul Krugman
Bu teori»Bazı mallarda ortalama üretim maliyetleri, üretim ölçeğine veya üretim hacmine bağlıdır» temeline dayanır.
Üretim ölçeği büyürken maliyetler düşüyorsa üretimde ölçeğe göre azalan maliyetlerden veya artan getiriden söz edilebilir.
Monopolcü Rekabet Teorisi
Bir malın değişik türlerinin neden hem ihraç hemde ithal edilmekte olduğunu açıklamaktadır.
Aynı ürünü üreten ama ürettiği ürünleri farklıymış gibi göstermeyi başararak kendine has bir tüketici kitlesi yaratıp bunun sonucunda monopolcü konuma gelen firmaların monopolcü konumda olmalarına rağmen hala rekabet ettiklerinin gözlemlenmesiyle ortaya çıkmıştır.
Monopolleşme ile rekabetin aynı anda görüldüğü piyasa yapısını yansıtır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder